ابزار های برش
ابزار های برش را به سه دسته تک لبه و چند لبه و بی نهایت لبه تقسیم می کنند
ابزار های تک لبه : حین عمل تراش , در تماس پیوسته با قطعه کار باقی می مانند و کاربردشان بسیار زیاد است مانند ؛ ابزار های گرد تراش و صفحه تراش
ابزار های چند لبه : این ابزار ها به دو دسته ابزار دو لبه و بیش از دو لبه تقسیم می شوند
ابزار های دو لبه در هنگام ماشین کاری در تماس دائم با قطعه کار هستند مانند مته
ابزار هایی با بیش از دو لبه: در تماس تناوبی با قطعه کار هستند یعنی تمام لبه ها همزمان در تماس دائم با محصول نیستند مانند ابزار های فرز
ابزار های بی نهایت لبه مانند سنگ سنباده
خواص عمومی ابزار های برش
ابزار های برش یکی از عوامل مهم در بالا بردن راندمان عملیات ماشین کاری است
انتخاب جنس ابزار برنده و شکل هندسی آن نیاز به اطلاعات وسیع در زمینه جنس قطعه کار نرخ تولید ، صلبیت تنظیم دستگاه ، دقت قطعه کار ، کیفیت سطح تمام شده و غیره دارد
عملکرد جنس ابزار برش در کاربرد ماشین کاری اصولا توسط چهار خاصیت مهم زیر تعیین می شود
Wear Resistance : مقاومت به سایش .I
ابزار را قادر می سازد راندمان و دقت تراش و شکل اصلی خود را حفظ کند
( حفظ سختی در دمای بالا )Hardness : گرما سختی . II
ابزار را قادر می سازد تا در دمای بالا توانایی برش را داشته باشد و سختی خود را حفظ کند
Toughness :چقرمگی . III
ابزار را قادر می سازد تا در برابر نیروها تحمل داشته و شوک حاصل از برش قطعه کار را مستهلک کند
Chemical Stability : پایداری شیمیایی . VI
داشتن پایداری شیمیایی یا خنثی بودن ماده ابزار نسبت به ماده قطعه ، عامل جلوگیری در سایش است
مقاومت به سایش و چقرمگی دو خاصیت مرتبط به هم هستند و بدست آوردن یکی از آنها باعث از دست دادن دیگری است *
سختی بازیابی : عبارت است از میزان سختی قطعه پس از آنکه به یک دمای بالا برده می شود و به دمای محیط برگشته است
خواص فیزیکی انواع ابزار ها
خاصیت | فولاد تند بر | کارباید C-2 | کارباید C-6 | Tic | سرامیک |
چگالی (gr/cm3) | 8.6 | 14.9 | 12.7 | 6.0 | 3.98 |
نقطه ذوب (EC) | 1300 | 1400 | 1400 | 1400 | 2000 |
سختی (RA) | 852 | 92 | 91 | 93 | 93 |
103 kg/cm2 * مقاومت فشاری | 42 | 45.5 | 42.7 | 31.5 | 35 |
103 kg/cm2 * مقاومت شکست عرضی | 35 | 17.5 | 17.5 | 12.25 | 6.3 |
103 kg/cm2 * مدول الستیسیته | 22.4 | 70 | 56 | 42 | 42 |
عوامل مهم در انتخاب جنس ابزار برش
جنس و سختی قطعه کار * سرعت برش *
نرخ تولید * میزان صلبیت تنظیم دستگاه *
( سختی تراش ( تراش پیوسته - غیر پیوسته - منقطع *
حجم تراش ( پرداخت کاری یا خشن کاری ) * هزینه ابزار *
اثر مقاومت کششی قطعه کار در انتخاب ابزار برش
تا آنجا که به مقاومت کششی مواد مربوط می شود ، عمل ماشین کاری به دو گروه بزرگ تقسیم می شوند که عبارتند از
موادی که مقاومت کششی پایین دارند ( تمام موادی که دارای مقاومت کششی کمتر از mn/m2 275 هستند )
موادی که مقاومت کششی بالایی دارند ( تمام موادی که دارای مقاومت کششی بالاتر از275 mn/m2 هستند )
اثر حجم تراش در انتخاب جنس ابزار برش
حجم تراش را به چهار گروه تقسیم بندی می کنند
گروه برش | دامنه پیشروی mm/rev | حدود عمق برش mm |
سبک | از 0.0 تا 0.25 | تا 3.2 |
متوسط | از 0.25 تا 0.76 | تا 6.4 |
سنگین | از 0.76 تا 1.25 | تا 12.7 |
خیلی سنگین | بیش از 1.25 | تا 19 |
سایش ابزار
وقتی سطح ابزار در معرض نیروهای مختلف ، دما و لغزش قرار می گیرند دچار سایش می شوند که این سایش به نوع مواد ابزار و قطعه کار خواص مکانیکی ، فیزیکی و شیمیایی و شکل هندسی ابزار ، خواص مواد خنک کننده و پارانتر های دیگر بستگی دارد
انواع سایش
که به عوامل زیر بستگی دارد Flank wear سایش پهلویی
الف ) لغزش ابزار در امتداد سطح ماشین شده
ب) دما ، به خاطر اینکه دما روی خواص ماده ابزار اثر می گذارد
Crater wear سایش چاله ای
که به عواملی مانند دما و درجه میل ترکیب شیمیایی بین ابزار و قطعه کار و عواملی که باعث سایش پهلویی می شود بستگی دارد
Chipping لب پریدگی
وقتی یک تکه کوچک یا بزرگ از لبه ابزار تراش شکسته شود اصطلاحا لب پریدگی گویند . لب پریدگی به طور ناگهانی رخ می دهد و به دو عامل زیر بستگی دارد
شوک مکانیکی مانند برخورد ابزار با قطعه کار حین عملیات تراش -
خستگی حرارتی -
مثل ترک های حرارتی ناشی از سیکل حرارتی ابزار در تراش تناوبی مانند فرآیند فرز کاری
جنس ابزار
ابزار های آهنی *
ابزار هایی هستند که دارای پایه اصلی آهن بوده و دارای درصد مختلفی کربن و فلزات مختلف می باشند مانند
فولاد کربنی | فولاد های تند بر معمولی | فولاد های تند بر معمولی با کبالت | ابزارهای فولاد تند بر |
فولاد های تند بر متالورژی پودر | فولاد های تند بر کبالت با سختی بالا | فولاد های تند بر پروانادیم |
ابزار های غیر آهنی **
ابزار هایی که دارای پایه کارباید ، نیتراید ، اکساید و یا مخلوطی از آنها با ترکیب فلزاتی مثل تنگستن ، تیتانیم ، تانتالیم و غیره می باشند